- مشخصات کتاب
- وقایع قبل از اسلام: جلد اول(پیشگفتار احوالات برادران ابن اثیر و سخنی چند درباره ترجمه «الکامل فی التاریخ»)
- تاریخ کامل از دیدگاههای گوناگون
- اشاره
- علت شهرت و شیرینی تاریخ کامل
- جنگهای صلیبی و صلاح الدین ایوبی
- داستانهائی گیرا و سرگرم کننده
- چاشنی طنز
- حیلهها و تدابیر جنگی
- درسهای دلاوری و جانبازی
- نمونههائی از عواقب سوء سیاست
- عبرت آموزی
- اخلاق و رفتار فرمانروایان
- توطئهها و دامها
- مبارزات اسماعیلیان
- پیشگوئیهائی که به حقیقت میپیوندد
- یادی از مردان خدا
- مبارزه با خرافات
- خدا بهتر میداند.
- نقد و بررسی
- حوادث طبیعی
- رویدادهای شگفتانگیز
- ابن اثیر مورخ یا شهرزاد قصه گو
- ترجمه پیشگفتاری که ناشران متن عربی تاریخ «الکامل» بر آن نوشتهاند)
- عز الدین ابن الاثیر
- (خطبه و مقدمهای که ابن اثیر بر تاریخ خود نوشته است)
- زمانی که کار تاریخ در اسلام آغاز شد
- گفتار درباره زمان
- گفتار درباره آفرینش و آنچه نخست بود
- گفتار درباره آنچه پس از قلم آفریده شد
- گفتار درباره این که شب و روز کدامیک پیش از دیگری آفریده شده است
- داستان ابلیس که خدا لعنتش کناد! و فریب دادن او آدم علیه السلام را
- بیان خبرهائی درباره فرمانروائی ابلیس، که خدا لعنتش کناد! و رویدادهای دوره فرمانروائی او
- آفرینش آدم علیه السلام
- اشاره
- نامهائی که خداوند به آدم آموخت
- جا دادن آدم در بهشت و بیرون کردن او از آن جا
- روزی که آدم در بهشت جای گزید و روز که از آن بیرون شد و روزی که بدان جا بازگشت
- جائی که آدم و حوا در زمین فرود آمدند
- بیرون آوردن فرزندان آدم از پشت او و پیمان گرفتن
- پیشامدهائی که به روزگار آدم علیه السلام در جهان روی داد
- درگذشت آدم، علیه السلام
- شیث بن آدم علیه السلام
- سخن درباره یرد
- فرمانروائی طهمورث
- وصف حنوخ که همان ادریس علیه السلام است
- پادشاهی جمشید
- آنچه در روزگار نوح علیه السلام روی داد
- فرزندان نوح علیه السلام
- پادشاهی فریدون
- رویدادهائی که از روزگار نوح تا زمان ابراهیم پیش آمد
تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران جلد 1
مشخصات کتاب
سرشناسه : ابن اثیر، علی بن محمد، 555-630ق.
عنوان قراردادی : الکامل فی التاریخ .فارسی
عنوان و نام پدیدآور : کامل تاریخ بزرگ اسلام و ایران / تالیف عزالدین علی بن الاثیر ؛ ترجمه علی هاشمی حائری؛ [ به سرمایه] شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مشخصات نشر : تهران: مجهول ، 13xx-
مشخصات ظاهری : 33ج.
شابک : 16000 ریال (دوره) ؛ 13000 ریال (ج. 17)
وضعیت فهرست نویسی : برون سپاری
یادداشت : فهرست نویسی بر اساس جلد هفدهم.
یادداشت : مترجم جلد بیست و دوم: ابوالقاسم حالت می باشد.
یادداشت : مترجم جلد هشتم کتاب حاضر عباس خلیلی می باشد.
یادداشت : ج. 16(چاپ دوم : اردیبهشت 1368).
یادداشت : ج. 8 (چاپ ؟: 13).
یادداشت : ج.22 (چاپ بیست و دوم 13).
یادداشت : کتابنامه.
موضوع : اسلام -- تاریخ
موضوع : کشورهای اسلامی -- تاریخ -- سالشمار
موضوع : ایران -- تاریخ
شناسه افزوده : شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
رده بندی کنگره : DS35/63/الف2ک2041 1300ی الف
رده بندی دیویی : 909/097671
ص: 1
وقایع قبل از اسلام : جلد اول(پیشگفتار احوالات برادران ابن اثیر و سخنی چند درباره ترجمه «الکامل فی التاریخ»)
پیشگفتار احوالات برادران ابن اثیر و سخنی چند درباره ترجمه «الکامل فی التاریخ»
کتاب الکامل فی التاریخ یا کامل التواریخ شامل وقایع از آغاز خلقت تا سال 628 هجری قمری است که ابو الحسن عز الدین ابن اثیر مورخ بزرگ اسلامی نوشته است.
«ابن اثیر» شهرت سه برادر از مردم جزیره ابن عمر است که همه از ادبا و نویسندگان و مورخان شمرده می شوند و پسران اثیر الدین ابو الکرم محمد موصلی جزری بودند. این سه برادر عبارتند از: ضیاء الدین ابو الفتح، نصر اللّه ابن اثیر که مردی نحوی و لغوی و عالم علم بیان است و از کودکی به حفظ قرآن و دواوین شاعران عرب پرداخت و در موصل در فنون شعر و ادب استاد شد.
آنگاه به خدمت صلاح الدین ایوبی پیوست و ملک افضل نور الدین پسر صلاح الدین او را از پدر بخواست و وزارت خویش داد. و وقتی دمشق از ملک افضل منتزع گشت پس از تحمل رنج های بسیار به خدمت ملک القاهر ناصر الدین محمود بن مسعود رسید و سمت دبیری او را عهده دار گردید.
از آثار مهم او المثل السائر فی الادب الکاتب و الشاعر و المعانی المخترعه فی صناعته الانشاء، و کتاب الوشی المرقوم است.
ضیاء الدین ابن اثیر بسال 558 تولد و به سال 637 وفات یافته است.
دیگر مجد الدین، ابو السعادت مبارک، که او هم در نحو و اصول تبحر دارد و برادر بزرگتر عز الدین شمرده میشود.
مجد الدین بسال 544 هجری قمری در جزیره ابن عمر بدنیا آمده و بسال 606 در موصل دار فانی را وداع گفته است.
او چندی دبیر امیر مجاهد الدین قایماز بن عبد اللّه خادم زینی بود. بعد از آن به خدمت عز الدین مسعود بن مودود فرمانروای موصل در آمد. چندی نیز به نور الدین ارسلانشاه خدمت کرد. سپس بر اثر بیماری دست و پای او از حرکت باز ماند و خانه نشین شد و به تالیف و تصنیف پرداخت. دانشمندان و بزرگان پیوسته به دیدار او میرفتند.
او رباطی در یکی از قراء موصل بساخت و املاک خویش بر آن وقف کرد.
بعض کتاب هائی که او نوشته عبارتند از: کتاب جامع الاصول، کتاب النهایه فی غریب الحدیث، کتاب الانصاف، کتاب المصطفی و المختار، کتاب فی صنعه الکتابه، کتاب البدیع در نحو.
سومین برادر، که نویسنده کتاب تاریخ مورد استفاده ماست، عز الدین ابو الحسن علی ابن ابو الکرم محمد بن محمد بن عبد الکریم بن عبد الواحد شیبانی جزری است که در سال 555 هجری قمری تولد و در سال 637 وفات یافته است.
عز الدین در موصل و شام و بغداد به تحصیل دانش پرداخت.
«جزری» از آن جهه به این سه برادر می گویند که منسوب به زادگاه خود جزیره ابن عمر هستند.
عز الدین در موصل و شام و بغداد به تحصیل دانش پرداخت. و سفری نیز به شام کرد و سرانجام در موصل اقامت گزید و به تالیف کتب خویش پرداخت. او مردی وارسته بود. به مال دنیا اعتنائی نمی کرد و جز به فرا گرفتن علم و نوشتن کتاب به مسائل دیگر توجه نداشت.
اثر مهم ابن اثیر، چنانکه گفتیم، تاریخ بزرگ او به نام «الکامل فی التاریخ» است که به کامل ابن اثیر معروف است.
این مورخ بزرگ، چون همزمان با استیلای مغول بوده، می توان گفت از لحاظ زمانی نخستین مورخی است که وقایع عصر مغول را نسبتا به تفصیل آورده، مخصوصا وقایع زمان قراختائیان و خوارزمشاهیان تا اواخر ایام سلطنت جلال الدین منکبرنی را ضبط کرده. و در گرد- آوری مواد کتاب نیز نهایت دقت را به کار برده است بهمین جهه کتاب او یکی از منابع مهم تاریخ مغول شمرده می شود.
عز الدین ابن اثیر کتاب های دیگری هم نوشته است. منجمله کتاب اللباب که تلخیصی از کتاب الانساب سمعانی است و سیوطی تلخیصی بنام لب اللباب از آن فراهم ساخته است و نیز کتاب اسد الغابه فی معرفه
ص: 1